پیرگوشی یا کم شنوایی ناشی از سن
با گذر زمان، گوش‌های ما هم مانند دیگر اعضای بدن دستخوش تغییر می‌شوند و ممکن است صداها دیگر همان وضوح و شفافیت سابق را نداشته باشند. پیرگوشی یا همان کم‌شنوایی ناشی از سن، یکی از رایج‌ترین مشکلات شنوایی در سالمندان است و می‌تواند کیفیت زندگی و ارتباط با اطرافیان را تحت تأثیر قرار دهد. تصور کنید وقتی با عزیزانتان صحبت می‌کنید، مجبورید چند بار جمله‌ای را تکرار کنید یا هنگام تماشای فیلم، بخش زیادی از دیالوگ‌ها را از دست می‌دهید؛ این تجربه می‌تواند هم برای شما و هم برای اطرافیانتان خسته‌کننده باشد.
در این مقاله، به شما توضیح می‌دهیم پیرگوشی چگونه رخ می‌دهد، چه عواملی در آن نقش دارند، چگونه می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد و چه راهکارهایی برای حفظ شنوایی و بهبود ارتباط با محیط اطراف وجود دارد. با ما همراه باشید تا به دنیای شنیدن بهتر و زندگی با کیفیت‌تر قدم بگذارید.
چرا با افزایش سن دچار کم‌شنوایی می‌شویم؟
با گذر زمان، گوش ما هم مانند دیگر اندام‌ها ممکن است دچار تغییر شود و کیفیت شنوایی کاهش پیدا کند. این کاهش شنوایی مرتبط با سن که به آن پیرگوشی می‌گویند، شایع‌ترین دلیل افت شنوایی در سالمندان است. البته کم‌شنوایی می‌تواند عوامل دیگری هم داشته باشد، از جمله قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند.
قرار گرفتن مداوم در محیط‌های پرصدا می‌تواند به سلول‌های مویی گوش آسیب برساند. این سلول‌ها نقش حسگرهای شنوایی را دارند و وقتی آسیب ببینند، توانایی گوش در تشخیص صداها کاهش پیدا می‌کند.
عوامل دیگر هم می‌توانند در کم‌شنوایی نقش داشته باشند:
-
بیماری‌های مزمن: فشار خون بالا و دیابت می‌توانند به کاهش شنوایی کمک کنند.
-
داروهای خاص: برخی داروها، از جمله بعضی داروهای شیمی‌درمانی، می‌توانند سلول‌های شنوایی را تحت تاثیر قرار دهند.
-
مشکلات ساختاری گوش: گاهی اختلال در پرده گوش یا استخوان‌های کوچک گوش میانی باعث کاهش انتقال صدا به گوش داخلی میشود.
در بسیاری از سالمندان، کم‌شنوایی ناشی از سن معمولاً با آسیب ناشی از سر و صدا ترکیب میشود.
آیا می‌توان از پیرگوشی جلوگیری کرد؟
تا امروز، دانشمندان روشی قطعی برای جلوگیری از پیرگوشی پیدا نکرده‌اند. با این حال، می‌توان از کاهش شنوایی ناشی از صداهای بلند جلوگیری کرد:
-
از منابع صدای زیاد، مانند موسیقی با حجم بلند، تیراندازی، ماشین‌های چمن‌زنی و ابزار صنعتی پرصدا دوری کنید.
-
مدت زمان مواجهه با صداهای بلند را کاهش دهید.
-
از محافظ گوش مانند ایربادهای مخصوص (ear plug) یا گوشی‌های صداگیر (ear muff) استفاده کنید.
این اقدامات ساده می‌توانند به حفظ شنوایی شما کمک کنند.
چگونه متوجه پیرگوشی شویم؟
برای تشخیص احتمال کم‌شنوایی، می‌توانید از خود این سؤالات را بپرسید. اگر به سه سؤال یا بیشتر پاسخ «بله» بدهید، بهتر است شنوایی خود را بررسی کنید:
-
هنگام ملاقات با افراد جدید، صدای آن‌ها را به سختی می‌شنوید؟
-
هنگام صحبت با اعضای خانواده، احساس ناامیدی از شنیدن دارید؟
-
در محیط کاری، صحبت‌های همکاران یا مشتریان را نمی‌فهمید؟
-
احساس می‌کنید شنوایی شما محدود شده است؟
-
هنگام ملاقات دوستان یا آشنایان، شنیدن صداها دشوار است؟
-
در فیلم یا تئاتر درک گفتار مشکل است؟
-
کم‌شنوایی باعث مشاجره با خانواده میشود؟
-
تلویزیون یا رادیو را باید بلندتر از دیگران گوش کنید؟
-
کم‌شنوایی زندگی اجتماعی شما را محدود کرده است؟
-
در رستوران، شنیدن صدای خانواده یا دوستان مشکل است؟
اقدامات لازم در صورت وجود کم‌شنوایی
اگر فکر می‌کنید دچار پیرگوشی شده‌اید، مهمترین قدم مراجعه به متخصص است:
-
متخصص گوش و حلق و بینی (ENT): تشخیص و درمان مشکلات پزشکی گوش، پرده گوش و استخوان‌های کوچک گوش میانی.
-
ادیولوژیست (متخصص شنوایی): اندازه‌گیری دقیق نوع و شدت کم‌شنوایی و ارائه راهکارهای مناسب، از جمله تجویز سمعک.
روش‌ها و ابزارهای کمک شنوایی
نوع درمان بستگی به شدت کم‌شنوایی دارد. متداول‌ترین ابزارها عبارتند از:
-
سمعک‌ها: دستگاه‌های الکترونیکی که صداها را تقویت می‌کنند و پشت یا داخل گوش قرار می‌گیرند. انتخاب و تنظیم صحیح سمعک باید توسط متخصص انجام شود.
-
وسایل کمک شنوایی دیگر: تقویت‌کننده صدای تلفن همراه، برنامه‌های هوشمند، سیستم‌های حلقه شنوایی در مکان‌های عمومی.
-
لب‌خوانی و گفتارخوانی: تمرکز بر حرکات دهان و بدن گوینده برای درک بهتر مکالمات.
نکات برای انتخاب سمعک سالمندان
-
برای سالمندان با مشکلات حرکتی، سمعک‌های پشت گوشی با سایز متوسط راحت‌تر هستند.
-
باتری بزرگتر برای راحتی تعویض مناسب است.
-
قدرت تقویت سمعک بهتر است قابل تنظیم باشد تا در آینده امکان افزایش صدا وجود داشته باشد.
راهکارهای ارتباطی با سالمندان کم‌شنوا
-
کم‌شنوایی را بپذیرید: تغییر شرایط را قبول کنید و صبور باشید.
-
روش گفت‌وگو را تغییر دهید:
-
مستقیم با فرد صحبت کنید و توجه او را جلب کنید.
-
در محیط‌های کم‌صدا صحبت کنید.
-
از نشانه‌های بصری و اشاره‌ها استفاده کنید.
-
با سرعت مناسب و واضح صحبت کنید، فریاد نزنید.
-
تشویق به مراجعه به متخصص شنوایی: همراهی در ملاقات‌ها و برنامه‌ریزی جلسات مشاوره می‌تواند مفید باشد.
-
توانبخشی شنوایی: آموزش استفاده صحیح از سمعک و سایر ابزارها، مدیریت مکالمات و بهبود ارتباط اجتماعی.
-
صبور باشید: سازگاری با کم‌شنوایی زمان می‌برد؛ رفتار مثبت و حمایتگرانه نقش کلیدی دارد.
کم شنوایی ناشی از سن یا پیرگوشی
- آیا شما نیاز دارید تا صدای تلویزیون را بلند تر کنید یا راحت تر هستید که با زیرنویس فیلم ببینید؟
- آیا معمولا آنچه گفته شده را درست متوجه نمی شوید یا اینکه نیاز دارید تا از دیگران بخواهید که گفته ی خود را تکرار کنند؟
- آیا برای فهمیدن گفته ی نوه ی خود مشکل دارید؟
- آیا برای شنیدن صدای جریان آب یا چهچه پرندگان مشکل دارید؟
- آیا صدای زنگ زدن تلفن یا در را نمی شنوید؟
- آیا برای شنیدن گفت و گو ها در محیط های شلوغ و مهمانی ها مشکل دارید؟
- آیا مدام از فرزندان یا نوه های تان می خواهید که بلند تر صحبت کنند یا حرف خود را تکرار کنند؟
اگر جواب این سوال‌ها بله است پس شما دچار کم شنوایی شده‌اید. علت این کم شنوایی می‌تواند به دلیل افزایش سن شما باشد. به این نوع کم شنوایی، پیرگوشی می‌گویند. افزايش سن فرد یک روند طبیعی است که باعث تغییرات در عملکرد طبیعی اندام‌ها میشود مثلا چشم‌هاي سالمندان ديگر خوب نمي‌بيند و از عينک استفاده مي‌کنند. پوست آن‌ها چروک شده، حجم عضلاتشان کاهش یافته و استخوان‌بندی بدنشان همچون دوران جوانی نیست و خم شده‌اند. گوش انسان نیز مانند دیگر اعضا به مرور شروع به ضعیف شدن می‌کند.
پیشنهاد مطالعه: سمعک داخل گوشی - سمعک پشت گوشی
شروع کم شنوايي با چه علائمي همراه است؟
با افزایش سن و به خصوص بعد از سن ۵۰ سالگی کم کم فرد صداهای آهسته و پچ پچ مانند را کمتر می‌شنود و در درک جملات بخصوص در مکان‌های شلوغ یا جا‌هایی که چند نفر باهم حرف می‌زنند دچار مشکل می‌شوند. اکثر افراد مسن کم شنوا ابتدا بیان می‌کنند صدا را می‌شنوم ولی مفهوم نیست یا می‌گویند:
- صدا را می‌شنوم ولی تشخیص نمی‌دهم چه می‌گویند.
- به مرور با افزایش کم شنوایی فرد سالمند قادر به شنیدن صدا هم نخواهد بود و فقط با صدای بلند می‌تواند بشنود.
- همچنین برای آنکه صدای خود را بشنود مجبور است با صدای بلند حرف بزند.
با افزایش بیشتر سن میزان کم شنوایی بیشتر میشود و اگر افت شنوایی بیمار به حد ملایم تا متوسط برسد به شدت در شنیدن صداها دچار مشکل خواهد شد و در این مرحله لازم است برای آن‌ها سمعک‌های هوشمند زیر نظر متخصص شنوایی‌شناسی تجویز گردد. همچنین در تعدادی از افراد سالمند پیرگوشی با وزوز گوش همراه است. در هنگام مراجعه به کلینیک شنوایی بیان می‌کنند گوش های‌مان زنگ می‌زند یا گوش‌هایمان وز وز می‌کند.
چه عواملی سبب می‌شوند پیرگوشی رخ دهد؟
طبق مطالعات انجام شده عوامل متعددی می‌تواند سبب پیرگوشی شوند.
برای مثال:
- رژیم غذایی ناسالم
- کار کردن در محیط‌های پر سر و صدا
- استفاده زیاد از هندزفری و هدفون
- ضربه به سر
- فشار خون بالا
- مشکلات قلبی و کلیه
- و غیره
حال شاید برای شما سؤال ایجاد شود اگر تمامی موارد بالا را رعایت کنیم آیا دچار پیرگوشی می‌شویم؟
بله. زیرا همیشه عوامل ژنتیکی یکی از مهمترین علت‌های پیرگوشی است.
آیا پیرگوشی و وزوز گوش در همه افراد سالمند رخ می‌دهد؟
خیر. پیرگوشی و سایر بیماری‌هایی که در سنین بالا رخ می‌دهد برای تمامی افراد سالمند رخ نمی‌دهد. اما طبق مطالعات مشخص شده است از هر ۱۰۰ فرد سالمند بالای ۶۰ سال ۷۶ نفر از آن‌ها مشکل کم شنوایی دارند. همچنین طبق مطالعات از هر ۱۰۰ سالمند با مشکل کم شنوایی حدود ۶۰ نفر اآن‌ها از وزوز گوش در یک گوش یا دو گوش خود رنج می‌برند.
آیا پیرگوشی سبب آلزایمر و فراموشی میشود؟
بله. طبق شواهد به دست اماده یکی از مهمترین علت‌هایی که فرد سالمند دچار آلزایمر شده است عدم استفاده از سمعک بوده است. حس شنوایی مهمترین حس بدن است و ارتباط مستقیمی با حافظه و مسائل شناختی و تجزیه و تحلیل دارد. ازاین رو اگر فرد دچار کم شنوایی شود و از سمعک استفاده نکند احتمال آلزایمر به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
پیرگوشی دو گوش یا یک گوش را درگیر می‌کند؟
پیرگوشی اتفاقی است که خود را در دو گوش نشان می‌دهد. اما همیشه به این صورت نخواهد بود که کم شنوایی دو گوش دقیقاً شبیه هم باشند. برای مثل در یک فرد سالمند که راننده تاکسی است شاهد پیرگوشی هستیم اما میزان کم شنوایی در گوش چپ بیشتر است و علت آن باز گذاشتن شیشه سمت چپ است که سبب میشود همواره باد با سرعت زیاد به گوش برخورد کند.
ایا می‌توان از پیرگوشی جلوگیری کرد؟
همیشه برای بسیاری از انسان‌ها این سؤال مطرح میشود چگونه از کم شنوایی و به خصوص پیرگوشی در سنین بالا جلوگیری کنیم. اگر موارد زیر را رعایت نمایید بدون شک احتمال کم شنوایی در سنین بالا به شدت کاهش می‌یابد:
در رژیم غذایی روزانه خود از میوه و سبزی استفاده کنید. رژیم‌های غذایی دریایی بسیار مفید هستند. در کل مشخص شده است ویتأمین D، ویتأمین C و ویتأمین B در حفظ و سلامت حلزون و عصب گوش مفید هستند.
در سنین نوجوانی و جوانی از هدفون و هندزفری زیاد استفاده نکنید. زیرا اگر موسیقی را با شدت بالا و در مدت زمان طولانی استفاده کنید سبب میشود سلول‌ها و عصب‌های شنوایی دچار خستگی شوند که در طولانی مدت سبب افت شنوایی می‌شوند. مدت زمان مجاز برای استفاده از هندزفری در روز ۴۵ دقیقه است و باید ولوم صدا کمتر از ۷۰درصد باشد. یعنی اگر تلفن همراه شما ولومش از ۱ تا ۱۰ است نباید ولوم را بیشتر از ۷ کنید
در سنین جوانی به طور منظم ورزش کنید. ورزش سبب جریان منظم خون در کل بدن و از جمله حلزون گوش میشود و این خونرسانی بهتر سبب سلامت و حفاظت بیشتر از گوش و شنوایی میشود.
در سنین جوانی همیشه فشار خون و چربی خون را چکاپ کنید زیرا این دو مورد بشدت روند پیر گوشی را سریعتر می‌کنند. اگر محیط کار شما در کارخانه یا محیط‌های پر سر و صدا است حتماً باید از قالب‌های ضد صوت استفاده کنید. این قالب‌ها سبب می‌شوند صدای رسیده به داخل گوش کمتر شود که در نهایت سبب آسیب کمتر میشود.
چه درمان‌هایی برای پیرگوشی در دسترس است؟
تاکنون درمان پزشکی یا دارویی یا جراحی خاصی برای پیرگوشی و سایر کم شنوایی‌های حلزون و عصب معرفی نشده است. بهترین راه حل برای درمان کم شنوایی ناشی از پیرگوشی استفاده از سمعک است. سمعک‌ها در انواع شکل‌ها و سایز‌ها ساخته می‌شوند. هرچه میزان کم شنوایی فرد سالمند بیشتر شود اندازه سمعک هم بالطبع بزرگتر میشود.
کم شنوایی ناشی از پیرگوشی شامل چند درجه است:
- افت شنوایی ملایم
- افت شنوایی متوسط
- افت شنوایی شدید
- افت شنوایی عمیق
- ناشنوا
در افت شنوایی ملایم تا افت شنوایی عمیق استفاده از سمعک براحتی می‌تواند مشکل شنیدن آن‌ها را برطرف کند اما در افراد ناشنوا بهترین حالت انجام کاشت حلزون است.
اگر از سمعک فقط در یک گوش استفاده کنیم چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
همانطور که قبلاً ذکر شد افراد سالمند دچار پیرگوشی دو طرفه می‌شوند، یعنی گوش چپ و راست درگیر میشود. از این رو بیماران لازم است حتماً از سمعک دو گوشی استفاده کنند. زیرا اگر از یک سمعک استفاده کنند گوش مقابل کلاً از صدا محروم میشود که این سبب می‌شو میزان پیشرفت کم شنوایی در گوش سریعتر شود.
همچنین استفاده از سمعک تنها در یک گوش سبب میشود همچنان فرد سالمند در درک صدا بخصوص در محیط‌های شلوغ و پر سر وصدا و محیط‌هایی که چند نفر با هم حرف می‌زنند مشکل داشته باشد و حتی در جهت‌یابی محل صدا هم دچار مشکل شود.
برای پیرگوشی چه نوع سمعکی مناسب است؟
اگر فرد سالمند می‌خواهد از سمعک داخل گوشی استفاده کند باید شرایط زیر را داشته باشد:
- کانال گوش او زیاد باریک نباشد
- میزان کم شنوایی او از افت شدید بیشتر نباشد
- به علت‌های مختلف همچون پارکینسون و سکته مغزی لرزش دست نداشته باشد
- دچار ضعف بینایی شدید نباشد
- از لحاظ جسمی توانایی تمیز کردن سمعک و وارد کردن و در آوردن سمعک را داشته باشد.
اما به طور کلی بهترین سمعک برای افراد سالمند سمعک پشت گوشی است زیرا:
- طول عمر سمعک پشت گوشی بیشتر از سمعک داخل گوشی است.
- تمیز کردن سمعک و وارد کردن و در آوردن سمعک در مدل پشت گوشی راحت‌تر است.
- باتری سمعک پشت گوشی بزرگتر از باتری سمعک داخل گوشی است ازاین رو تعویض باتری در افراد سالمندی که مشکل بینایی دارند یا لرزش دست دارند بهتر است.
- اگر فرد سالمند می‌خواهد سمعک خود را از طریق بلوتوث به تلفن همراه یا تلویزیون وصل کند سمعک پشت گوشی این قابلیت را دارد
توجه: قیمت سمعک داخل گوشی و پشت گوشی در یک رده برابر تفاوتی باهم ندارد. گا‌هاً افراد سالمند تصور می‌کنند که سمعک داخل گوشی گران‌تر است.
کلینیک نجوا چه خدمات ویژه‌ای برای افراد سالمند در نظر گرفته است؟
خدمات ویژه کلینیک شنوایی و سمعک نجوا برای افراد سالمند به شرح زیر است:
- مشاوره و تست سمعک انواع سمعک.
- اگر فرد سالمند مشکل مالی داشته باشد می‌تواند هزینه سمعک را به صورت اقساط بدون بهره پرداخت کند.
- تمامی مدل‌های سمعک داخل گوشی و سمعک پشت گوشی از تمامی برند‌های آلمانی، دانمارکی، سوئیسی و آمریکایی موجود است.
- اگر فرد سالمند دچار مشکل حرکتی است امکان ارزیابی و تجویز و تنظیم سمعک در منزل بیمار وجود دارد.
جمع‌بندی
پیرگوشی یا کم‌شنوایی ناشی از سن، بخشی طبیعی از روند پیری است که می‌تواند بر کیفیت زندگی و ارتباطات روزمره تأثیر بگذارد. این مشکل معمولاً ترکیبی از تغییرات مرتبط با سن و آسیب ناشی از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند است. بیماری‌های مزمن، برخی داروها و ناهنجاری‌های گوش نیز می‌توانند روند کاهش شنوایی را تشدید کنند.
اگر احساس می‌کنید دچار کم‌شنوایی شده‌اید، مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی یا ادیولوژیست اهمیت زیادی دارد، چرا که تشخیص دقیق و تجویز راهکارهای مناسب، از جمله سمعک و وسایل کمکی شنوایی، می‌تواند کیفیت شنیدن شما را به طور قابل توجهی بهبود دهد.
علاوه بر استفاده از ابزارهای تقویت شنوایی، تغییر شیوه ارتباط با سالمندان کم‌شنوا، صبر و همراهی خانواده، و آموزش لب‌خوانی یا گفتارخوانی، نقش مهمی در افزایش توانایی ارتباطی و حفظ اعتماد به نفس فرد دارد. با رعایت این نکات و مراقبت‌های ساده، می‌توان با پیرگوشی سازگار شد و همچنان از دنیای صداها لذت برد.
سوالات متداول درباره پیرگوشی یا کم شنوایی ناشی از سن
پیرگوشی چیست و چه کسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟
پیرگوشی یا کم‌شنوایی ناشی از سن، کاهش تدریجی توانایی شنیدن است که معمولاً در سالمندان رخ می‌دهد. این مشکل بر کیفیت زندگی، ارتباطات و لذت بردن از صداها تأثیر می‌گذارد و بیشتر افرادی که بالای ۵۰ سال دارند با آن مواجه می‌شوند.
چرا با افزایش سن شنوایی کاهش پیدا می‌کند؟
با گذر زمان سلول‌های مویی گوش آسیب می‌بینند و انتقال صدا به مغز کمتر میشود. بیماری‌های مزمن، داروهای خاص و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند نیز روند پیرگوشی را تسریع می‌کنند.
آیا می‌توان از پیرگوشی جلوگیری کرد؟
راه قطعی برای جلوگیری از پیرگوشی وجود ندارد، اما می‌توان با محافظت از گوش در برابر صداهای بلند، رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و کنترل فشار خون و چربی خون، احتمال کاهش شنوایی را کاهش داد.
علائم اولیه پیرگوشی چیست؟
شایع‌ترین علائم شامل مشکل در شنیدن صداهای آهسته، نیاز به تکرار جملات، درک ناقص گفتار در محیط‌های شلوغ، بلندتر کردن صدا تلویزیون یا رادیو و وزوز گوش است.
چه عواملی باعث تشدید پیرگوشی می‌شوند؟
عوامل متعددی شامل رژیم غذایی ناسالم، کار در محیط‌های پر سر و صدا، استفاده طولانی‌مدت از هدفون یا هندزفری، ضربه به سر، فشار خون بالا، مشکلات قلبی و کلیوی و عوامل ژنتیکی می‌توانند در بروز یا تشدید پیرگوشی نقش داشته باشند.
آیا پیرگوشی باعث آلزایمر میشود؟
کم‌شنوایی اگر درمان نشود و فرد از سمعک استفاده نکند، می‌تواند خطر مشکلات شناختی و آلزایمر را افزایش دهد، زیرا حس شنوایی نقش مهمی در حافظه و تحلیل مغز دارد.
چه درمان‌ها و وسایل کمکی برای پیرگوشی وجود دارد؟
بهترین روش درمان پیرگوشی استفاده از سمعک است. علاوه بر سمعک، ابزارهای تقویت صدا مانند برنامه‌های هوشمند تلفن، سیستم‌های حلقه شنوایی، لب‌خوانی و گفتارخوانی می‌توانند به بهبود شنوایی و ارتباط کمک کنند.
استفاده از سمعک در یک گوش کافی است؟
خیر. پیرگوشی معمولاً دو طرفه است، بنابراین استفاده از سمعک دوگوشی توصیه میشود تا کیفیت شنیدن، جهت‌یابی صدا و درک گفتار در محیط‌های شلوغ بهبود یابد.
کدام نوع سمعک برای سالمندان مناسب‌تر است؟
سمعک پشت‌گوشی اغلب برای سالمندان مناسب‌تر است، زیرا راحت‌تر تمیز میشود، باتری بزرگتر دارد و استفاده از آن برای افراد دارای لرزش دست یا ضعف بینایی آسان‌تر است.
چگونه می‌توان ارتباط با سالمندان کم‌شنوا را بهبود داد؟
برای بهبود ارتباط، صبور باشید، مستقیماً با فرد صحبت کنید، در محیط‌های کم‌صدا مکالمه کنید، از نشانه‌های بصری استفاده کنید و او را تشویق کنید که از سمعک و سایر ابزارهای کمک شنوایی استفاده کند.
در کلینیک شنوایی و سمعک نجوا تشخیص و درمان انواع کم شنوایی ها زیر نظر گروهی از متخصصین انجام می شود. و در این کلینیک پیشرفته ترین و مجهز ترین سمعک های روز دنیا تجویز و تنظیم می شود.
دكتر وحيد مرادي متخصص شنوايي شناسي نوزادان و كودكان
از دانشگاه علوم پزشكي تهران
جهت مشاوره رايگان مي توانيد با شماره زير تماس حاصل فرماييد.
02188343584
09109259377
02188828999
02188860666