شنوایی، یکی از ارزشمندترین حس‌های ماست که ارتباط با دنیای اطراف و لذت بردن از صداها را ممکن می‌کند. وقتی از سمعک استفاده می‌کنید، این وسیله کوچک نقش بزرگی در کیفیت زندگی شما دارد و هر روز به شما کمک می‌کند تا با صداهای اطراف در ارتباط باشید. اما مثل هر ابزار ظریف و مهم دیگری، سمعک نیز نیاز به مراقبت و نگهداری دقیق دارد تا عملکردش همیشه در بهترین حالت باقی بماند.

 

در این مقاله با نکات ساده و کاربردی مراقبت از سمعک آشنا می‌شوید؛ نکاتی که نه تنها طول عمر دستگاه شما را افزایش می‌دهند، بلکه تجربه شنیدن صداها را برایتان طبیعی و لذت‌بخش‌تر می‌کنند. اگر می‌خواهید سمعک شما همیشه آماده خدمت‌رسانی باشد و از هزینه‌های تعمیرات جلوگیری شود، ادامه مطلب را از دست ندهید.

 

ضرورت مراقبت از سمعک

استفاده از سمعک می‌تواند در ابتدا کمی زمان‌بر و نیازمند صبر باشد، به ویژه برای افرادی که تازه با این وسیله آشنا می‌شوند و معمولاً سن بالایی دارند. خوشبختانه، با گذشت زمان، استفاده از سمعک به یک عادت روزانه تبدیل می‌شود و تجربه شنیدن صداها برای فرد طبیعی‌تر و راحت‌تر می‌گردد. برای بهره‌مندی کامل از سمعک و حفظ سلامت شنوایی، پیروی از دستورالعمل‌های مراقبتی بسیار مهم است. رعایت نکات ساده اما کلیدی، نه تنها از آسیب و کاهش عمر دستگاه جلوگیری می‌کند، بلکه نیاز به تعمیرات پرهزینه را نیز کاهش می‌دهد و سلامت شنوایی شما را حفظ می‌کند.

در ادامه، مهم‌ترین اقدامات برای مراقبت از سمعک را مرور می‌کنیم.

 

از قرار دادن سمعک در معرض رطوبت و آب خودداری کنید

یکی از رایج‌ترین مشکلات سمعک‌ها تماس با رطوبت است. همیشه قبل از استحمام، شنا یا ورود به محیط‌های مرطوب، سمعک خود را از گوش خارج کنید. حتی در روزهای بارانی نیز باید مراقب باشید تا دستگاه خیس نشود. امروزه برخی برندها سمعک‌های ضدآب تولید می‌کنند، اما بهتر است همیشه با احتیاط با دستگاه خود رفتار کنید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.

 

سمعک را در زمان عدم استفاده در محل خشک نگه دارید

زمانی که سمعک را از گوش خارج می‌کنید، مثلاً هنگام خواب، آن را در جای خشک و تمیز قرار دهید. از گذاشتن سمعک در مکان‌هایی مانند حمام یا آشپزخانه که رطوبت یا بخار آب وجود دارد، خودداری کنید. محیط خشک باعث حفظ عملکرد و طول عمر دستگاه می‌شود.

 

باتری سمعک را به موقع تعویض کنید

باتری سمعک یکی از مهم‌ترین اجزای عملکرد دستگاه است. هر زمان که عملکرد سمعک کاهش یافت، زمان تعویض باتری فرا رسیده است. برخی مدل‌ها هنگام تمام شدن باتری، هشدار صوتی می‌دهند؛ در سایر مدل‌ها باید خودتان وضعیت باتری را کنترل کنید. همیشه داشتن چند باتری یدکی در خانه توصیه می‌شود تا در مواقع ضروری مجبور به مراجعه فوری به مرکز شنوایی‌شناسی نباشید. امروزه انواع سمعک‌های شارژی نیز موجود هستند که نیاز به تعویض مداوم باتری را کاهش می‌دهند.

 

سمعک را از جرم و موم گوش پاک نگه دارید

تولید موم گوش کاملاً طبیعی است، اما تجمع آن روی سمعک می‌تواند عملکرد دستگاه را مختل کند. قبل از قرار دادن سمعک روی گوش، مطمئن شوید مجرای گوش شما تمیز است. در صورتی که تولید موم در گوش زیاد است، می‌توانید با متخصص شنوایی‌شناس مشورت کرده و گوش‌ها را به صورت حرفه‌ای تمیز کنید. همچنین اگر مشاهده کردید که سمعک یا قالب آن به موم یا گرد و خاک آلوده شده، حتماً آن را با روش صحیح پاک کنید.

 

برنامه منظم برای نظافت سمعک داشته باشید

نظافت منظم سمعک و قالب آن باعث می‌شود دستگاه شما همواره آماده استفاده باشد و از تجمع گرد و خاک، چربی و موم جلوگیری می‌کند. علاوه بر پاک‌سازی روزانه، بهتر است دوره‌ای نیز تمیزکاری حرفه‌ای توسط متخصص شنوایی انجام شود تا عملکرد دستگاه بهینه باقی بماند.

 

در صورت نیاز تعمیرات را جدی بگیرید

اگر عملکرد سمعک دچار اختلال شد یا آسیب فیزیکی مانند شکستگی ایجاد شد، حتماً برای تعمیر اقدام کنید. متخصص شنوایی‌شناس می‌تواند نقص‌ها و مشکلات عملکردی را تشخیص داده و آن‌ها را اصلاح کند. استفاده از سمعک خراب می‌تواند شنوایی شما را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین هیچگاه از دستگاه آسیب دیده استفاده نکنید.

مراقبت و نگهداری سمعک چگونه است ؟ 

اگر شما از سمعک‌ (پشت گوشی (BTE)، داخل گوشی(ITE) و یا داخل کانال(CIC) استفاده می‌کنید. نظافت روزانه آنها برای اطمینان از عملکرد مناسب این .سمعک‌ها بسیار ضروری است

 

 پبشنهاد مطالعه: سمعک‌های پشت گوشی

1. با یک پارچه خشک، سمعک و قالب آن را تمیز کنید. 
2. هرگز خود سمعک را نشوئید!
3. مطمئن شوید که هیچ جرمی، داخل دهانه سمعک و یا قالب نشده باشد؛ زیرا این امر موجب کاهش تأثیر و عملکرد سمعک می‌شود.
4. هنگام عدم استفاده از سمعک خصوصاً شب‌ها، در باتری را باز بگذارید تا جریان هوا در آن برقرار شود.
5. توجه داشته باشید که هیچ جرمی داخل سمعک و یا قالب آن نمانده باشد؛ زیرا این جرم‌ها عملکرد و توانایی سمعک را تا حد چشمگیری کاهش می‌دهند. همچنین در زمان‌هایی که از سمعک استفاده نمی‌کنید در باتری آن را باز بگذارید تا در برخورد با جریان هوا قرار گیرد.

 

نحوه شستشوی قالب گوش

• قالب سمعک باید به طور منظم شستشو شود.
• قالب گوش را از سمعک جدا کنید.
• قالب را با صابون و آب نیمگرم بشوئید. از مواد شوینده قوی برای این منظور استفاده نکنید.
• قالب را با آب شستشو داده و آبکشی کنید.
• ممکن است قطراتی از آب، داخل قالب گوش و یا لوله آن باقی بماند.
• در این موارد، وسایل خاصی برای دمیدن هوا در اختیار متخصص سمعک شما قرار دارد که قطرات آب را خارج می‌کند.
• قبل از اتصال مجدد سمعک به قالب گوش و لوله آن، اطمینان حاصل کنید که قالب و لوله کاملاً خشک شده باشند.

 

سمعک‌های داخل گوشی (ITE) و کاملاً داخل کانال (CIC)

جرم تولید شده در کانال گوش شما، می‌تواند موجب بسته شدن و گرفتگی دهانه سمعک گردد. به‌منظور تسهیل در پاک کردن این جرم ها از سیستم‌های محــافظـت در برابر جــرم گوش باید استفاده کنید که به آن wax guard گفته می شود.

 

درباره سمعک چه کارهایی را نباید انجام دهید

1. هیچ‌گاه از آب یا الکل برای تمیز نمودن سمعک استفاده نکنید.
2.  شما می‌توانید خارج و سطح سمعک را بوسیله پارچه و یا وسایل مخصوص پاک کردن که همراه با سمعک به شما داده می‌شود خشک و تمیز نمائید.
3. هیچگاه نباید سمعک را در معرض گرمای شدید قرار داد (مثل گذاشتن سمعک در داخل ماشین پارک شده زیر آفتاب).
4.   سمعک نباید در معرض رطوبت قرار گیرد، مانند قرار گرفتن در سونای بخار و یا زیر دوش یا باران شدید.
5. در صورتی‌که سمعک در محیط بسیار مرطوبی قرار گرفت با احتیاط آنرا خشک نموده و از کیت ضد رطوبت استفاده کنید.
6. برای اطلاعات بیشتر به متخصص شنوایی شناس خود مراجعه کنید.

 

جمع بندی

مراقبت درست از سمعک، کلید بهره‌مندی طولانی‌مدت و موثر از این وسیله کوچک اما حیاتی است. با رعایت چند نکته ساده—مثل محافظت در برابر رطوبت و آب، نگهداری در محیط خشک هنگام عدم استفاده، تعویض به موقع باتری، پاکسازی جرم و گرد و خاک و مراجعه به متخصص در صورت بروز مشکل—می‌توانید طول عمر سمعک را افزایش دهید و از کیفیت شنوایی خود محافظت کنید. این اقدامات نه تنها هزینه‌های تعمیرات را کاهش می‌دهند، بلکه تجربه شنیدن صداها را طبیعی‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کنند. با کمی توجه و برنامه‌ریزی، سمعک شما همیشه آماده خدمت‌رسانی خواهد بود و سلامت شنوایی شما در بهترین وضعیت باقی می‌ماند.

 

سوالات متداول درباره مراقبت و نگهداری سمعک

 چرا مراقبت از سمعک اهمیت دارد؟

مراقبت صحیح از سمعک باعث افزایش طول عمر دستگاه، حفظ کیفیت صدا و کاهش هزینه‌های تعمیر می‌شود. همچنین استفاده منظم و صحیح از سمعک سلامت شنوایی شما را حفظ می‌کند.

---

 چگونه می‌توان سمعک را در برابر رطوبت محافظت کرد؟

قبل از استحمام، شنا یا ورود به محیط‌های مرطوب سمعک را از گوش خارج کنید. از قرار دادن آن در باران یا مکان‌های بخارآلود مانند حمام و آشپزخانه خودداری کنید. حتی مدل‌های ضدآب نیز نیاز به مراقبت دارند.

---

 بهترین مکان برای نگهداری سمعک هنگام عدم استفاده کجاست؟

سمعک باید در محیط خشک و تمیز قرار گیرد. بهتر است آن را در حمام یا آشپزخانه که رطوبت و بخار وجود دارد نگذارید و هنگام شب درب باتری را باز کنید تا جریان هوا برقرار شود.

---

چه زمانی باید باتری سمعک را تعویض کرد؟

هر زمان که عملکرد سمعک کاهش یافت یا صدای هشدار باتری تمام شدن شنیده شد، باید باتری تعویض شود. همیشه داشتن چند باتری یدکی توصیه می‌شود و سمعک‌های شارژی نیاز به تعویض مداوم باتری را کاهش می‌دهند.

---

چگونه می‌توان از تجمع جرم و موم گوش روی سمعک جلوگیری کرد؟

قبل از قرار دادن سمعک روی گوش، مطمئن شوید مجرای گوش تمیز است. قالب و سمعک را مرتب پاک کنید و در صورت تولید موم زیاد با متخصص شنوایی‌شناس مشورت کنید.

---

 روش صحیح تمیز کردن سمعک‌های پشت گوشی چیست؟

با یک پارچه خشک سمعک و قالب آن را پاک کنید. از شستشوی مستقیم سمعک با آب یا مواد شوینده قوی خودداری کنید و مطمئن شوید که هیچ جرمی داخل دهانه سمعک یا قالب آن باقی نمانده باشد.

---

 چگونه قالب گوش سمعک را شستشو دهیم؟

قالب را از سمعک جدا کرده، با صابون ملایم و آب نیم‌گرم شستشو دهید و آبکشی کنید. قبل از اتصال مجدد، اطمینان حاصل کنید که قالب و لوله کاملاً خشک شده باشند.

---

سمعک‌های داخل کانال (CIC و ITE) چگونه تمیز می‌شوند؟

برای این مدل‌ها از سیستم محافظ جرم یا wax guard استفاده کنید تا جرم گوش وارد دهانه سمعک نشود. همچنین پاکسازی منظم با پارچه یا ابزار مخصوص ضروری است.

---

 چه کارهایی را نباید هنگام مراقبت از سمعک انجام داد؟

هرگز سمعک را با آب یا الکل تمیز نکنید، در معرض گرمای شدید یا رطوبت شدید مانند سونا قرار ندهید. همچنین سعی نکنید خودتان قطعات داخلی را باز کنید.

---

 چه زمانی باید برای تعمیر سمعک به متخصص مراجعه کرد؟

اگر عملکرد دستگاه کاهش یافت، صدا کم یا قطع شد، یا آسیب فیزیکی مانند شکستگی مشاهده کردید، فوراً به شنوایی‌شناس مراجعه کنید. استفاده از سمعک آسیب دیده می‌تواند شنوایی شما را تحت تأثیر قرار دهد.

 

در کلینیک شنوایی و سمعک نجوا تشخیص و درمان انواع کم شنوایی ها زیر نظر گروهی از متخصصین انجام می شود. و در این کلینیک پیشرفته ترین و مجهز ترین سمعک های روز دنیا تجویز و تنظیم می شود.

دكتر وحيد مرادي متخصص شنوايي شناسي نوزادان و كودكان

از دانشگاه علوم پزشكي تهران

جهت مشاوره رايگان مي توانيد با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

02188343584

09109259377

02188828999

02188860666