چه تعداد کانال و باند در سمعک مطلوب می باشد؟
چه تعداد کانال و باند در سمعک مطلوب می باشد؟
کانال سمعک چيست؟
همواره بيماران از متخصصين شنوايي و سمعک سوال مي کنند که کانال سمعک چيست؟
يا به طور بسيار عاميانه از ديگر بيماران شنيده اند که سمعکي تهيه کنيد که تعداد کانال بالا داشته باشد.
در اين مقاله مي خواهيم به طور دقيق اين مفهوم را در ذهن خواننده اين متن ايجاد کنيم که کانال سمعک چيست و چه کاربردي دارد.
انتخاب بهترین مدل سمعک به عوامل بسيار زيادي بستگي دارد که تنها يک عامل آن "کانال سمعک" است:
قبل از شروع مبحث لازم است یادآوری شود که در هر سمعکي که شما انتخاب کنيد دو اصطلاح مهم وجود دارد:
- باند سمعک
- کانال سمعک
متخصص شنوايي شناسي در حين تنظيم سمعک با کامپيوتر در باند فقط تنظیمات قدرت سمعک را مي توان اعمال کند:
مثلا اگر بيمار بگويد صدا کم است يا صدا بلند است در باند سمعک صدا را تنظيم مي کند.
اما در کانال تمامی تنظیمات سمعک همچون کاهش سروصداي محيط، حذف سوت سمعک، جهت يابي میکروفون هاي سمعک، مدار تقويت وضوح گفتار را مي تواند تغيير دهد. ازاينرو لازم است دقت کنيد کنيد عمده تغييرات مهم در کانال سمعک انجام مي شود پس با اين تواصيف سمعکي بهتر است که کانال بيشتري داشته باشد اما بايد دقت باشيد اين جمله هميشه درست نخواهد بود.
آیا همیشه افزایش تعداد کانال سمعک به نفع بیمار می باشد؟
طبق مطالعات انجام شده هرچه تعداد کانال سمعک افزایش یابد میزان پردازش دا توسط سمعک افزایش می یابد که این افزایش پردازش منجر به افزایش تاخیر صدا در سمعک می شود که اين تاخير سبب ميشود در صدا اکو ايجاد شود و درک گفتار بيمار را تحت تاثير قرار دهد.
توجه: تاخیر ۳ الی ۶ میلی ثانیه در سمعک مطلوب است ولی اگر به ۱۵ الی ۱۸ میلی ثانیه برسد سبب نارضایتی شدید بیمار می شود.
در مطالعه پرفسور مور در بررسی اثر تعداد کانال در کم شنوایی های مختلف در بیماران کم شنوا نتایج جالبی را گزارش شده است.
- در کم شنوایی مسطح و نزولی ملایم ۴ کانال را مطلوب دانستند.
- در افت نزولی شدید ۸ کانال در درک گفتار مناسب کافي است و افزايش کانال ديگر در درک بيمار اثري ندارد و فقط سبب مي شود قدرت سمعک در کنترل سوت نزدن افزايش يابد.
مثال: در بيمار زير که افت شديد نزولي دارد مي توان عملکرد سمعک ۳ کاناله و ۸ کاناله را مقايسه کرد
همانطور که دیده می شود بیمار افت شیب دار زیادی دارد ازاینرو هرچه تعداد کانال افزایش یابد پردازش های:
- کاهش نویز و سر و صداي محيط
- حذف فیدبک سمعک (حذف سوت زدن سمعک)
- جهت يابي میکروفون هاي سمعک
- و مدارهاي تقويت صداي گفتاري در محدوده فرکانسی کوچکتر صورت می گیرد
حال در اين بيمار افت شنوايي در فرکانس ۵۰۰ هرتز ۵۰ دسی بل است و در فرکانس ۲۰۰۰هرتز افت شنوايي بيمار ۱۰۰ دسی بل است.
بين اين دو فرکانس 50 دسي بل تفاوت ديده مي شود که اين ميزان کم شنوايي اثر منفي بسيار شديدي بر درک گفتار دارد حال طبق شکل در سمعک 3 کاناله بين اين دو فرکانس 2 کانال فعال مي شود ولي در سمعک 8 کاناله بين اين دو فرکانس 4 کانال قرار مي گيرد که اين افزايش کانال سبب مي شود کنترل سمعک بر تقويت بهيه و موثر صدا بيشتر شود و نتيجه آن رضايت بيشتر بيمار از سمعک خواهد بود.
بايد توجه داشته باشيد اگر تعداد کانال کم باشد مثلا ۵۰۰ و ۲۰۰۰هرتز در یک کانال قرار بگیرند تنظیمات یکسانی دریافت می کنند و چون ميزان کم شنوايي در اين دو فرکانس بسيار تفاوت دارد بدون شک سبب نارضایتی شدید بیمار از کیفیت صدا می شود.
حال به نوار گوش اين بيمار دقت نماييد. همانطور که در اين نوار گوش ديده مي شود افت شنوايي بيمار صاف است مثلا افت شنوايي بيمار در گوش راست بيمار در فرکانس 500 هرتز 50 دسي بل است و در فرکانس 2000 هرتز افت شنوايي بيمار 50 دسي بل است.
همانطور که ديده مي شود تفاوت بين اين دو فرکانس صفر دسي بل است ازاينرو اگر اين بيمار از سمعک 3 کاناله استفاده کند يا سمعک 8 کاناله عملا تفاوتي در درک بيمار ايجاد نمي شود.
براي گوش چپ هم مثلا در ۵۰۰ هرتز کم شنوایی بیمار 60 دسی بل است و در۲۰۰۰ هرتز هم کم شنوای بيمار 60 دسی بل است ازاینرو تنظیمات تا حد بالایی شبیه است و حتی اگر تعداد کانال کم باشد و این دو منطقه فرکانسی در یک محدوده قرار مي گيرند و مشکلی براي درک صداي بيمار ایجاد نمی شود. با تمام تواصيفي که طبق مقالات و نظر دانشمندان حوزه سمعک گفته شد.
تجربه بنده در زمینه بحث کانال سمعک به شرح زیر می باشد:
در افت مسطح و نزولی ملایم
- ۴ کانال الي 8 کانال
در افت شیب دار
- 8 کانال الي 16 کانال
کافی است.
طبق تجربه ایی که در تجويز بيش از 4000 سمعک در بين تمامي برندهاي سمعک داشته ام تعداد کانال بالاتر از 20 کانال عملا فايده ايي ندارد چون تاثیر بسزایی در افزایش درک صدا گفتاری ندارد .
در مقاله ايي بسار معتبر که در وب سایت http://www.audiologyonline.com تحت عنوان “چه مقدار کانال در سمعک مطلوب بیماران کم شنوا است؟” چاپ شده است نتایج بسيار جالبي درباره تعداد کانال و اثر آن بر درک گفتار گزارش شده است.
در اين مقاله بيش از 600 بيمار را که از سمعک هاي مختلف با تعداد کانال هاي مختلف از 2 الي 24 کانال استفاده مي کرده اند را مورد مطالعه قرار داده اند. نتايج مطالعه نشان داده است که هنگام بررسي درگ گفتار بيماران تعداد کانال سمعک بيش از 8 کانال اثري بر درک گفتار نداشته است.
مثلا در بيمار هايي که افت شنوايي يکسان داشته اند و تعداد کانال سمعک يکي 8 کانال بوده است و ديگري 16 کانال بوده است امتياز درک گفتار هر دوي آنها براب با 96 درصد بوده است.
بسياري از بيماران عزيز از ما سوال مي کنند که شماه گذاري کانال در سمعک هاي مختلف شبيه هم است؟
جواب من به اين عزيزان خير است.
در ادامه به طور دقيق ميزان کانال سمعک هاي مختلف را براي شما آورده ايم که شما از تعداد کانال سمعک خود مطلع شويد:
(تنها سمعکي که کانال ندارد سمعک برنافن است و پردازش صدا بر اساس شکل صدا انجام مي شود نه کانال)
سمعک هاي نسلي زيمنس شامل مدل هاي سمعک ايس، سمعک پيور، سمعک نيترو، سمعک اينزيو داخل گوشي است. سمعک استارکي آمريکا
توجه: لازم به ذکر است هر کدام از اين سمعک ها در نسل Q، S، V و B مي تواند وجود داشته باشد. سمعک رکستون آلمان
  |